พระพุทธสิหิงค์
พระที่นั่งพุทไธสวรรย์
พระพุทธสิหิงค์ ใน พระที่นั่งพุทไธสวรรย์
พระพุทธสิหิงค์ประดิษฐานในพระที่นั่งพุทไธสวรรย์
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร กรุงเทพมหานคร
เป็นพระพุทธรูปสมัยสุโขทัยหรือศิลปะล้านนาที่ได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะสุโขทัย
อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๒๐ – ๒๑ เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ ขัดสมาธิราบ พระพักตร์รูปไข่
พระรัศมีเป็นเปลว ชายสังฆาฏิยาวมาจรดพระนาภี
เรื่องตำนานของพระพุทธสิหิงค์นี้ว่า
เดิมพระเจ้ากรุงลังกาองค์หนึ่งทรงสร้างขึ้นไว้
พระเจ้านครศรีธรรมราชไปขอมาถวายสมเด็จพระร่วง (รามราช) พระเจ้ากรุงสุโขทัยๆ
ทรงปฏิบัติบูชามาหลายรัชกาลจนสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๑
แห่งกรุงศรีอยุธยาได้เมืองสุโขทัยเป็นเมืองขึ้น
จึงเชิญพระพุทธสิหิงค์ลงมาไว้ในกรุงศรีอยุธยา
กาลต่อมาพระมเหสีทูลขอให้พระยาญาณดิศผู้เป็นบุตรไปไว้ ณ เมืองกำแพงเพชร
อยู่นั่นไม่ช้าพญามหาพรหมเจ้าเมืองเชียงรายหมายยกกองทัพมาตีเมืองกำแพงเพชร
พญาญาณดิศสู้ไม่ได้ยอมเป็นไมตรี พญามหาพรหมจึงขอพระพุทธสิหิงค์ไปไว้เมืองเชียงราย
ภายในพระที่นั่งพุทไธสวรรย์ |
ต่อมาพญามหาพรหมเกิดวิวาทกับพระเจ้าแสนเมืองมาเจ้านครเชียงใหม่ผู้เป็นหลาน
พระเจ้าแสนเมืองมาได้ยกกองทัพไปตีได้เมืองเชียงรายจึงเชิญพระพุทธสิหิงค์ลงมากับพระแก้วมรกตด้วยกัน
พระพุทธสิหิงค์จึงได้ประดิษฐานอยู่ในเมืองเชียงใหม่ จนกระทั่งสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเสด็จไปตีเมืองเชียงใหม่ได้ เมื่อปีขาลพ.ศ.๒๒๐๕
จึงเชิญพระพุทธสิหิงค์ลงมากรุงศรีอยุธยา ประดิษฐานไว้ใน วัดพระศรีสรรเพชร
พระพุทธสิหิงค์อยู่ในกรุงศรีอยุธยาต่อมาตลอด ๑๐๕ ปี จนเสียพระนครแก่พม่าข้าศึก สมัยนั้นชาวเชียงใหม่ยังเป็นพวกพม่าถูกกวาดต้อนมาเป็นกำลังพลสมทบในคราวเสียกรุงครั้งที่สอง
จึงเชิญพระพุทธสิหิงค์กลับไปไว้เมืองเชียงใหม่
ครั้นถึงรัชกาลที่ ๑
แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ไทยได้มณฑลภาคพายัพกลับมาเป็นของไทย
แต่ในสมัยนั้นผู้คนร่อยหรอ ไม่พอจะตั้งรักษาเมืองเชียงใหม่ไว้ต่อสู้พม่าได้
ต้องทิ้งเมืองเชียงใหม่ให้ร้าง คงรักษาแต่นครลำปางไว้เป็นที่มั่นแต่คราวหนึ่ง
สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาททรงพระดำริว่าพระพุทธสิหิงค์เคยเป็นพระพุทธรูปสำคัญในกรุงศรีอยุธยา
ได้เคยทรงนมัสการบูชามาแต่กาลก่อน จึงได้โปรดฯ ให้เชิญลงมายังกรุงเทพฯ เมื่อปีเถาะ
พ.ศ. ๒๓๓๘
พระพุทธสิหิงค์ในประเทศสยามนี้กลับมีมากกว่าหนึ่งองค์ ยกเว้นองค์ที่ประดิษฐานที่กรุงเทพมหานครแล้วนั้น องค์อื่นจะมีพุทธลักษณะประทับขัดสมาธิเพชร ปางมารวิชัย มีพระรัศมีเป็นรูปดอกบัวตูม ขมวดพระเกศาใหญ่
พระพักตร์กลม แย้มพระโอษฐ์ พระหนุเป็นปม พระวรกายอวบอ้วน พระอุระนูน ชายจีวรเหนือพระอังสาซ้ายสั้น
ปลายเป็นลายเขี้ยวตะขาบ
แต่พระพุทธสิหิงค์ในพระที่นั่งพุทไธสวรรย์ กลับเป็นพระพุทธปฏิมาประทับขัดสมาธิราบ
ปางสมาธิ
ตามแบบพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรซึ่งจำลองมาจากพระพุทธปฏิมาของลังกาอีกต่อหนึ่ง
อย่างไรก็ตาม พระพุทธสิหิงค์ทุกองค์ต่างก็มีประชาชนนับถือมากมายเหมือนๆกัน มีความศักดิ์สิทธิ์เป็นที่เลื่องลือด้วยกันทุกๆองค์ และพระพุทธสิหิงค์ทุกองค์ต่างนับเป็นพระพุทธรูปสำคัญของสยามประเทศ